Środowisko, infrastruktura i nowoczesna wieś

Środowisko i infrastruktura

Mimo pozyskania wielkich środków z funduszy Unii Europejskiej oraz wprowadzenia ustawodawstwa przyspieszającego inwestycje, stan infrastruktury transportowej w Polsce (drogowej i kolejowej) jest nienowoczesny i niebezpieczny. Przed Polską stoją wielkie wyzwania:

• liberalizacja rynku przewozów kolejowych i rozwój transportu kolejowego jako czystszego dla środowiska, mniej energochłonnego i generującego mniejsze koszty społeczne w porównaniu z transportem drogowym – poprzez modernizację istniejących linii kolejowych do standardów obowiązujących w europejskich korytarzach transportowych oraz uruchomienie budowy kolei dużych prędkości;
• pełna realizacja europejskiego programu zrównoważo­nego rozwoju gałęzi transportowych i rozwój różnych form transportu intermodalnego (np. szynowo-drogowego przy wykorzystaniu do przewożenia ładunków kontenerów lub nadwozi wymiennych) – co zmniejszy natężenie drogowego ruchu tranzytowego przez terytorium Polski;
• przyśpieszenie programu budowy autostrad, dróg ekspresowych oraz kompleksowych remontów dróg istniejących – gdyż tylko w ten sposób można przybliżyć do siebie różne regiony kraju oraz radykalnie poprawić stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
• poprawienie warunków poruszania się na obszarach miejskich poprzez podniesienie rangi komunikacji zbiorowej.

Realizacja tych wyzwań wymaga:

• upowszechnienia partnerstwa publiczno-prywatnego przy inwestycjach infrastrukturalnych.

W nadchodzących dwóch dekadach Polsce grozi poważny deficyt energii. Stronnictwo Demokratyczne, mając na względzie zapewnienie Polsce bezpieczeństwa energetycznego, opowiada się za:

• utworzeniem na obszarze Unii Europejskiej jednolitego rynku energii i budową połączeń transgranicznych oraz włączeniem Polski w europejską sieć gazociągów;
• unowocześnieniem infrastruktury energetycznych sieci przesyłowych;
• zwiększeniem krajowego wydobycie gazu oraz demonopolizacją i liberalizacją polskiego rynku gazu;
• eksploatowaniem – w przypadku potwierdzenia wielkości złóż i opłacalności wydobycia – gazu łupkowego, przy jednoczesnym opodatkowaniem jego wydobycia na poziomie obowiązującym w innych krajach Unii Europejskiej;
• rozwojem energetyki słonecznej, wiatrowej, geotermalnej, wodnej oraz „czystych” technologii węglowych, a także za wspieraniem energetyki rozproszonej bazującej na wykorzystaniu zasobów energetycznych gospodarstw domowych, ferm hodowlanych i gospodarstw rolnych;
• budową elektrowni jądrowej – o ile analizy potwierdzą opłacalność uruchomienia w Polsce energetyki jądrowej w porównaniu z innymi źródłami energii.

Pilnym zadaniem państwa jest także:

• zadbanie o inwestycje w skoordynowane zabezpieczenia przeciwpowodziowe – gdyż profilaktyka w tym obszarze jest zawsze tańsza od odbudowy po zniszczeniach jakie przynosi powódź;
• stworzenie warunków do uruchomienia projektów inwestycyjnych umożliwiających wykorzystanie rzek dla potrzeb transportu, turystyki i energetyki.

Dbałość o stan naszego środowiska naturalnego wymaga od nas uporania się z problemem zanieczyszczania środowiska coraz większą ilością śmieci i ścieków oraz marnotrawstwa energii. Stronnictwo Demokratyczne opowiada się za inicjowaniem i wspieraniem przez państwo:

• szeroko pojętej edukacji ekologicznej;
• zwiększenia w perspektywie 10 lat ilości segregowanych i poddawanych recyklingowi śmieci do poziomu 75%;
• efektywności energetycznej i termomodernizacji budynków;
• budowy, rozwoju i modernizacji systemów kanalizacyjnych, przepompowni i zbiorników ścieków oraz różnych typów oczyszczalni ścieków, a także systemów ich zbierania i oczyszczania – tak, aby do roku 2020 całkowicie zlikwidować odprowadzanie zanieczyszczeń do wód i gruntów.

Ochrona środowiska naturalnego w sposób nierozerwalny wiąże się z dbałością o żyjące z nami  zwierzęta domowe, hodowlane i dzikie. Stronnictwo Demokratyczne będzie działać na rzecz

• rozwoju ustawodawstwa i przestrzegania przepisów prawnych służących ochronie zwierząt i ich praw.

Nowoczesna wieś

Mimo iż polska wieś zmienia się, a nasze członkostwo w Unii Europejskiej zasiliło tereny wiejskie poważnymi środkami finansowymi, nadal utrzymują się różnice między mieszkańcami miast i wsi pod względem jakości życia czy życiowych szans. Średnie dochody mieszkańców wsi są niższe, dzieci z terenów wiejskich mają trudniejszy dostęp do dobrej edukacji, szerzej niż w miastach występuje na polskiej wsi zjawisko e-wykluczenia.

Jednym z powodów takiej sytuacji jest obecna struktura agrarna polskiej wsi z dominującą liczbą małych, nieprzekraczających 5 ha gospodarstw. Konieczne są tu zmiany. Stronnictwo Demokratyczne opowiada się za:

• wspieraniem działań na rzecz zwiększania areału rodzinnych gospodarstw rolnych (obejmujących ułatwienia przy wymianie ziemi oraz ułatwienia w dostępie do kredytów na zakup ziemi);
• sprzedażą ziemi będącej dotąd we władaniu Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa rolnikom – przy bezwarunkowym zapewnieniu prawa pierwokupu przez dzierżawców w czasie trwania umowy dzierżawy, wprowadzeniu ustawowych gwarancji trwałości dzierżawy oraz przy ustaleniu preferencyjnych cenowo zasad w przypadku sprzedaży dotychczasowym użytkownikom;
• likwidacją Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa, której kompetencje – do czasu sprzedaży całości ziemi – przejęłyby starostwa;
• wspieraniem i propagowaniem programu zalesiania terenów rolniczych o słabych glebach

Kluczowe znaczenie dla unowocześniania polskiej wsi mają środki unijne. Polska na forum Unii Europejskiej powinna walczyć o:

• utrzymanie dotychczasowego poziomu budżetu wspólnej polityki rolnej (WPR)
• wyrównanie poziomu dopłat bezpośrednich w nowych i starych krajach członkowskich

Stronnictwo Demokratyczne będzie wspierać działania zmierzające do zwiększenia konkurencyjności i unowocześnienia polskiego rolnictwa.

• Jedną z szans dla polskiego rolnictwa jest produkcja żywności ekologicznej – jej rozwój powinien być wspomagany specjalnym programem rządowym.
• Wyrównanie szans polskich rolników w międzynarodowej konkurencji wymaga zgody na produkcję żywności modyfikowanej genetycznie – przy jednoczesnym nakazie wyraźnego oznakowania takiej produkcji.
• Wsparcia państwa wymaga rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich, a także spółdzielczości i różnego rodzaju grup producenckich w obszarze produkcji lub przetwórstwa rolno-spożywczego – co zmniejszyć może liczbę pośredników na tych rynkach i zwiększyć dochody rolników.
• Należy upowszechnić posiadanie komputerów osobistych przez rolników oraz rozwinąć sieć szkoleń zapobiegających e-wykluczeniu na wsi

Nowoczesnej wsi nie da się zbudować bez odejścia od dzisiejszych anachronicznych zasad opodatkowania i ubezpieczenia emerytalnego rolników. Zdaniem Stronnictwa Demokratycznego należy:

• objąć wszystkich rolników podatkiem od dochodów osobistych;
• zlikwidować KRUS i objąć rolników powszechnym systemem emerytalnym.